Buca Cezaevi'nde asbest raporu ile yıkımın başlaması mümkünken, Yüklenici Nermanoğlu Hafriyat firması moloz araçlarının, trafiğin en yoğun saatlerinde hareketliliği merak konusu. Atık moloz, asbest ayrıştırmadan mı Buca'dan toplama yerlerine taşınıyor?
ZAFER KAPLANSOY
Buca Cezaevi'ndeki Ucube Yıkım, mevzuata uymadığı gerekçesiyle, yaklaşık 20 günlik kaçak yıkım iş ve işlemleri ardından Çevre Şehircilik İzmir İl Müdürlüğü tarafından durdurulmuştu.
Ucube yıkımın yüklenicisi Nermanoğlu Hafriyat Firması, Buca'yı 20 gün boyunca ve hatta hafta sonu kırma işlemi nedeniyle kaçak çlaışması gerekçesiyle toz toprak içinde bırakmış, bu işlemler sırasında su tankeri gibi ekipmanların kullanılmaması ve 'Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik' şartları çerçevesinde çalışılmaması, halk sağlığını tehdit eden bir hale getirmişti.
BUCA'YA - BUCALI'YA MEZAR MI KAZILIYOR?
Yüklenici Nermanoğlu Hafriyat firması, hazırlama zorunluluğu olan asbest raporu ardından yıkıma başlayabilecekken; cezaevi alanında kaçak yıkım yapılan döneme dair moloz kırılıp tümülüs (küçük mezar) şeklinde tepecikler haline getirilmişti.
İlginç olan, BUGÜN (30 Mart 2022 Çarşamba) saat 18:00'dan itibaren, trafiğin iş dönüşü ve okul çıkışı nedeniyle en yoğun olduğu saatlerde çok sayıda Nermanoğlu Hafriyat firması MOLOZ TAŞIMA kamyonunun cezaevi sahasında ve yollarda olduğu görüldü.
Buca'nın ana arteri konumundaki Menderes Caddesi üzerinden giriş çıkış yapan Nermanoğlu Hafriyat Firması'na ait kamyonlarının, ne yaptıkları, asbest raporu hazırlanmadan Buca Cezaevi alanındaki molozları taşıyıp İzmir'in hangi hafriyat bertaraf alanına götürdikleri hususu, merak konusu oldu.
Asbest raporu hazırlanmadan standartlara uygun yıkım yapılamadığı gibi, moloz içindeki atıklar asbestten ayrıştırılmadan moloz taşımanın da mevzuata uygun olmadığı biliniyor.
ÇEVRE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI FAALİYET STANDARTLARINI BELİRLEMİŞ
Çevre Şehircilik Bakanlığı'nın, 2017 tarihli, "ÇED Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi" belgesi kapsamında, ASBEST başlığı altında düzenlenen metinde şu ifadelere yer veriliyor:
"Yalıtım etkisi ve ekonomikliği nedeniyle inşaat malzemelerinde özellikle kullanımı tercih edilen asbestin halihazırda geçmişten kalan yapılarda yıkım esnasında da sağlık etkileri devam etmektedir. Üstüne üstlük yıkım sırasında asbest lifleri yoğun olarak malzemenin içerisinden çıkıp ortama karışacağından sağlık etkileri de artacaktır. Bu sebeple eski binarlarda yıkım yapılmadan önce, binada asbestli malzeme kullanılıp kullanılmadığı anlaşılmalı, sonra kullanılan asbestin türü belirlenmeli ve yıkım çalışması Asbest Yönetim Planı uyarınca ilgili İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve İl Sağlık Müdürlüğü’nün denetiminde sürdürülmelidir. Yıkım sırasında ortaya çıkacak asbest içeren atıklar, öncelikle oluştuğu noktada kontrol altında tutularak toz oluşumu önlenmelidir. Yıkım çalışmasının tamamlanmasından sonra asbest içeren atıklar, lisanslı şirketler tarafından bertaraf edilmelidir."
ATIK YÖNETİM PLANI HAZIRLANDI MI VE ONAYLANDI MI?
Yapılan iş ve işlemlerde Atık Yönetim Planı baz alınarak hafriyat taşıması ve atık bertarafı mümkün.
Buca yollarındaki kamyonlara bakılırsa, asbest ayrıştırma konusunda hangi standarda uygun işlem yapıldı da molozları moloz atık toplama merkezlerine yönlendiriliyor, bu konu net değil.
Çevre Şehircilik Bakanlığı atık yönetimi hususunda da plan hazırlanmasını ve onayını zorunlu tutuyor. Bu zorunluluk aynı metinde şu şekilde yer alıyor:
"İnşaat alanında oluşacak atıklar, Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak özel ayrılmış bir atık depolama alanında toplanarak, aşağıda açıklandığı şekilde bertarafı sağlanmalıdır. Bu kapsamda faaliyetin bir yıldan daha uzun sürmesi durumunda Atık Yönetim Planı hazırlanarak İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüklerine sunularak onaylatılmalıdır."
Bu görüntüler, firma tarafından nasıl açıklanacak?
Adında T.C. ibaresi bulunan Buca Belediyesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü, İzmir Valiliği gibi kurumların, Buca trafiğinde, Buca Cezaevi moloz atıkları ile ilgili "asbest ayrıştırılmadan mı taşınıyor" gündemi hakkındaki açıklamaları Bucalıların bu soruların resmi yanıtı olacak.
Ancak kurumların sorumluluğu ve yaptırım uygulama yükümlülüğü gerçekleşene kadar, asbest zehirinin sadece Buca için değil moloz atığı toplama merkezlerinin yer aldığı diğer ilçeler için de tehdit oluşturacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Nermanoğlu firmasının 30 Mart akşamı hafriyat araçları faaliyetleri açıklığa kavuşmazsa, sağlığı tehdit altındaki Bucalılar "Bu işin altında bir Çapanoğlu mu var" diye sormaya ve endişe etmeye devam edecek...