İstatistiklere göre asansör kazalarının büyük bölümü yanlış kurtarma girişimleri sırasında yaşanmaktadır. Bu nedenle kullanıcıların kendi başlarına müdahalede bulunmamaları, yetkili firmaların yönlendirmelerine uymaları hayati önem taşır.
Asansörler, modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Konutlarda, iş yerlerinde, hastanelerde ve alışveriş merkezlerinde günlük hayatımızı kolaylaştıran bu sistemlerin güvenli kullanımı ise hayati önem taşır.
Ne yazık ki, asansör kazalarının önemli bir bölümü kullanıcı hatalarından veya yanlış kurtarma girişimlerinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, asansörleri kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı temel kurallar bulunmaktadır. 1. Çocukların Güvenliği Önceliklidir 12 yaşından küçük çocukların asansöre yalnız binmesine kesinlikle müsaade edilmemelidir.
Küçük çocuklar tehlikeyi fark edemeyebilir, yanlış kullanım riski yüksektir. 2. Asansöre Binerken Kabini Mutlaka Gözle Kontrol Edin Asansörün kata geldiğini gösteren sinyal sesiyle birlikte mutlaka kabinin gerçekten o katta olup olmadığını gözle kontrol edin. Boş bir kuyuya adım atmak ölümcül kazalara yol açabilir.
3. Asansöre Geri Geri Binmeyin Asansöre daima yüzünüz kabine dönük olacak şekilde, kontrollü ve dikkatli bir şekilde binin. Geri geri binmek hem dengenizi bozabilir hem de kazalara davetiye çıkarabilir. 4. Oyalayıcı ve Tehlikeli Hareketlerden Kaçının Asansöre binerken ya da çıkarken oyalayıcı, dikkatsiz veya dalgın hareketlerden kaçınılmalıdır.
Kapıların açık olduğu anlarda hızlı ve dikkatli şekilde hareket edilmelidir. 5. Kapılara Müdahale Etmeyin Asansör kapılarını elle açmaya ya da kapanırken zorlamaya çalışmak son derece tehlikelidir. Bu tip müdahaleler arızalara ve ciddi kazalara yol açabilir. 6. Yük Dengesine Dikkat Edin Asansör kabini içine konan yüklerin dengeli bir şekilde yerleştirilmesi önemlidir.
Yüklerin kayması hem kabin içindeki dengenin bozulmasına hem de sistemin arızalanmasına sebep olabilir. 7. Kapasite Sınırlarına Uyun
Her asansörün belirli bir taşıma kapasitesi vardır. Kapı üzerindeki kapasite etiketi, asansörün güvenli bir şekilde taşıyabileceği maksimum ağırlığı belirtir. Bu sınırların aşılması, asansörün arızalanmasına veya kazalara yol açabilir.
Kapasite sınırlarına dikkat etmek, hem kullanıcıların hem de asansörün güvenliğini sağlar. 8. Periyodik Bakımları İhmal Etmeyin Asansörlerin düzenli aralıklarla bakımının yapılması şarttır. Bu bakım işlemleri, montajı yapan firmanın belirttiği periyotlara uygun şekilde, yetkili ve belgeli bakım firmaları tarafından gerçekleştirilmelidir. 9. Kırmızı Etiketli Asansörleri Kullanmayın Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği gereği, kontrol sonucunda kırmızı renkli bilgi etiketi alan asansörlerin kullanılması kesinlikle sakıncalıdır.
Bu etiket, can ve mal güvenliği açısından ciddi riskler olduğunu gösterir. Böyle bir durum tespit edildiğinde, bina yöneticisi derhal bilgilendirilmeli ve gerekirse ilgili Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü’ne durum resmi olarak bildirilmelidir. Kırmızı etiketli bir asansörün kullanılmaya devam edilmesi, telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açabilir.
10. Kendi Başınıza Kurtulmaya Çalışmayın Asansörde mahsur kalındığında, özellikle camları kırarak dışarı çıkmaya çalışmak çok tehlikelidir. Bu gibi durumlarda sakin kalınmalı, alarm düğmesine basılmalı ve yardım beklenmelidir. 11. Yetkisiz Müdahalelere İzin Vermeyin Kurtarma işlemleri yalnızca eğitimli ve yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır.
Ehliyetsiz veya kurtarma eğitimi almamış kişilerin müdahaleleri durumu daha da kötüleştirebilir. 12. Makine Dairesi ve Kurtarma Kapakları Güvende Tutulmalı Asansörün makine dairesi, kurtarma kapakları gibi kritik noktalar kilitli tutulmalı; anahtarlar ise arıza halinde kolay ulaşılabilecek bir yerde, yalnızca yetkililerin erişebileceği şekilde muhafaza edilmelidir.
13. Butonlara Gereksiz Yüklenmeyin Asansör çağırma butonuna sürekli basmak sistemde bir farklılık yaratmaz, aksine elektronik donanımın ömrünü kısaltabilir. Tek bir basış yeterlidir. 14. Kazaların Çoğu Kurtarma Sırasında Meydana Geliyor İstatistiklere göre asansör kazalarının büyük bölümü yanlış kurtarma girişimleri sırasında yaşanmaktadır.
Bu nedenle kullanıcıların kendi başlarına müdahalede bulunmamaları, yetkili firmaların yönlendirmelerine uymaları hayati önem taşır.
SONUÇ
Asansörler, doğru kullanıldığında oldukça güvenli sistemlerdir. Ancak en ileri teknolojiyle üretilmiş bir asansör bile, bilinçsiz kullanım ve ihmallerle tehlikeye dönüşebilir.
Üretici ve bakım firmalarının güvenlik konusundaki sorumlulukları belirleyicidir; ancak güvenliğin sürdürülebilirliği için kullanıcıların da dikkatli ve bilinçli hareket etmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kurallara uyarak hem kendi güvenliğinizi hem de çevrenizdekilerin güvenliğini sağlayabilirsiniz.
TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBE YÖNETİM KURULU